Netto a brutto, czyli ile kosztuje Cię pracownik?

Wynagrodzenie brutto i wynagrodzenie netto to niestety nie są ostateczne kwoty, które musi przewidzieć pracodawca chcący zatrudnić pracownika na umowę zlecenie lub umowę o pracę. Wyliczenie pełnego wynagrodzenia pracownika lub zleceniobiorcy jest dużo bardziej złożone. Nim przedstawi ci je twoja księgowość, możesz zapoznać się z treścią poniższego artykułu i przykładowymi wyliczeniami. Albo od razu skorzystać z naszego kalkulatora wynagrodzeń!

Składowe wynagrodzenia brutto – umowa o pracę

W umowach o pracę najczęściej wpisuje się kwotę brutto. Można powiedzieć, że to kwota wyjściowa do wyliczeń tego, co pracownik otrzyma na rękę, czyli jego pensji netto, ale i tego… co jeszcze do tej kwoty musi dopłacić pracodawca zatrudniający pracownika na etat (lub jego część), czyli pełnych kosztów zatrudnienia na umowę o pracę.

Pensja brutto to wynagrodzenie zawierające składki na ubezpieczenia i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, które odprowadzane są od tej kwoty przez pracownika. Warto pamiętać, że minimalna wartość wynagrodzenia brutto na pełen etat wynosi w Polsce w 2019 roku 2250 z ł brutto. To kluczowy co roku wskaźnik dla działów księgowość i płac do wyliczania pensji, ponieważ stanowi punkt odniesienia do wyliczeń składek itp.

Kwota wynagrodzenia brutto zawiera:
• składkę na ubezpieczenie emerytalne,
• składkę na ubezpieczenie rentowe,
• składkę na ubezpieczenie chorobowe,
• składkę na ubezpieczenie zdrowotne,
• zaliczkę na podatek dochodowy.

Wszystkie te pozycje muszą być potrącone z pensji brutto pracownika.

Składki na ZUS w 2019 roku wynoszą:
• emerytalna: 19,52% (w połowie opłacana jest przez pracownika i w połowie przez pracodawcę),
• rentowa: 8% (z tego pracodawca pokrywa 6,5%, a pracownik 1,5%),
• chorobowa: 2,45% (w całości opłacana przez pracownika, umożliwia mu pobieranie zasiłku w przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby –czyli zwolnienia lekarskiego),
• zdrowotna wynosi 9%, ale tylko 7,75% podlega odliczeniu od podatku. Składkę wylicza się od wysokości wynagrodzenia brutto, ale pomniejszonego o sumę składek: emerytalnej, rentowej i chorobowej. Opłacanie tej składki umożliwia bezpłatne korzystanie z publicznej służby zdrowia.

By obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy, należy odliczyć kwotę wolną od podatku – w 2019 r. wynosi ona 556,02 zł (ustalana jest ona ustawowo i odliczana od początku roku), ale już w przyszłym roku będzie wyższa. (Uwaga: kwota wolna od podatku może być uwzględniona w rozliczeniach z fiskusem tylko wtedy, gdy pracownik złoży deklarację PIT-2).

Następnie odejmuje się od kwoty brutto wynagrodzenia odpowiednio wyliczone składki społeczne (podane powyżej) i koszty uzyskania przychodu. Koszty uzyskania przychodu to wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu lub utrzymania źródła przychodów (np. dojazd do pracy). Zwykłe koszty uzyskania przychodu (miesięczne) wynoszą 111,25 zł, a podwyższone koszty uzyskania przychodu (miesięczne), przysługujące np. osobom dojeżdżającym do pracy poza miejsce zamieszkania – 139,06 zł. Otrzymana kwota stanowi podstawę do opodatkowania. Aż do czasu osiągnięcia przez podatnika limitu pierwszego progu podatkowego, tj. 85 528 zł (kwota na 2019 rok), w danym roku odlicza mu się na poczet podatku dochodowego 18% od podstawy opodatkowania (uwaga: od 2020 roku będzie to już 17%, zgodnie z ustawą przyjętą w czerwcu 2019 roku). Dopiero po przekroczeniu tej kwoty rozpoczyna obowiązywać drugi próg podatkowy, czyli 32%. Według drugiego progu podatkowego rozlicza się jedynie tę część dochodów, która przewyższa kwotę limitu pierwszego progu.

Obliczona w ten sposób kwota daje nam wynagrodzenie netto.

Wynagrodzenia netto – umowa o pracę

Wynagrodzenie netto to pensja, którą pracownik otrzymuje na konto (tzw. na rękę), wolna od dalszych obciążeń. Jest to kwota, od której pracownik nic już odprowadza. Dopiero jeśli w danym roku przekroczy pierwszy próg podatkowy (tj. kwotę 85 528 zł), to kwota ta zostanie zmniejszona o należną zaliczkę z tytułu wyższego podatku dochodowego od osób fizycznych. Jeśli pracownik chce, może różnicę w podatku opłacić dopiero wraz z zeznaniem rocznym.
Płaca netto pracownika w ciągu roku może tez podlegać jeszcze jednej zmianie – gdy z uwagi na wysokość wynagrodzenia pracownik osiągnie maksymalne limity składek na ZUS (rentowa, emerytalna i Fundusz Emerytur Pomostowych), to wynagrodzenie netto automatycznie zostanie zwiększone, gdyż składki nie będą już odejmowane. W 2019 roku dotyczy to rocznego przychodu w wysokości 142 950 zł (kwota ta stanowi 30-krotność podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Coraz głośniej mówi się o tym, że obecny rząd zniesie ów limit – dlatego polecamy śledzić najnowsze doniesienia nt. wyliczeń wynagrodzeń.